-DIK / -(Y)ACAK + İYELİK YAPILARININ ÖZNELERİNDE İLGİ EKİNİN KULLANILMASI ÜZERİNE
(ON THE USE OF GENITIVE SUFFIX WITH THE SUBJECTS OF –DIK/-(Y)ACAK + POSSESIVE STRUCTURES )

Yazar : Selma GÜLSEVİN    
Türü :
Baskı Yılı : 2015
Sayı : 4/3
Sayfa : 889-898
287    8880


Abstract
Türkçede kelimeler arasındaki ilişkiler genellikle eklerle sağlanır. Cümledeki diğer kelimelerle ilişkiyi sağlayan bu eklerin kimi kendisinden sonra gelen bir kelimeyle; kimi de kendisinden önceki bir kelimeyle münasebet kurar. İlgi eki (genitive suffix), eklendiği kelimeyi kendisinden sonra gelen bir kelimeye; iyelik ekleri (possessive suffix) ise eklendikleri kelimeleri kendilerinden önceki kelimeye bağlar. –DIK ve –(y)AcAk ekleri fiillere eklenen, üzerlerine de iyelik eki alabilen sıfat-fiil ekleridir. –DIK veya –(y)AcAK üzerine gelen iyelik ekleri, eklendikleri fiilin öznesiyle ilişki kurarlar. Cümlede kendilerinden önce yer alan bu öznelerde ilgi eki bazen kullanılır, bazen kullanılmaz: Gizem+in giy-diğ+i elbiseyi çok beğendim. / Gizem, giy-diğ+i elbiseyi kendisi dikmiş. Bu makalede, iyelik eki taşıyan –DIK veya –(y)AcAK ekiyle oluşturulmuş fiilimsilerin öznelerinin ilgi eki ile kullanıldıkları ve kullanılmadıkları durumlar tespit edilmeye çalışılmıştır.

Keywords
Söz dizimi, sıfat-fiil ekleri, özne, ilgi eki.

Özet
The relations between words, in Turkish, are generally obtained through suffixes. Some of these suffixes make connections with the words preceding them, while some make connections with the words succeeding them. The genitive suffix connects the words it is added to the words succeeding; whereas the possessive suffix connects the words it is added to the words preceding them. -DIK and -(y)AcAK are the participle suffixes which could be added to the verbs and take possessive suffixes. The possessive suffixes added to -DIK and -(y)AcAK make contacts with the subjects of the verbs they are added to. The genitive suffix is sometimes used and sometimes not used with the subjects preceding them: Gizem+in giy-diğ+i elbiseyi çok beğendim.(I like the dress that Gizem wore) / Gizem, giy-diğ+i elbiseyi kendisi dikmiş.(Gizem, herself, sewed the dress that she wore). In this paper, we have tried to determine the situations in which the subjects of participles made with -DIK and -(y)AcAK having possessive suffix are/ are not used with the genitive suffix.

Anahtar Kelimeler
Syntax, participle suffixes, subject, genitive suffix.