FUZÛLÎ’NİN BİLİNMEYEN BİR GAZELİ VE BU GAZELİN ŞERHİ
(AN UNKNOWN GHAZAL OF FUZÛLÎ AND A COMMENTARY OF THIS GHAZAL )

Yazar : Sadık BEKLEN    
Türü :
Baskı Yılı : 2025
Sayı : 14/3
Sayfa : 869-880
    


Abstract

Klasik Türk edebiyatına mensup şairler yazdıkları şiirleri çoğunlukla divan adını verdikleri eserlerinde toplamışlardır. Ancak çeşitli sebeplerden dolayı bu divanlara almadıkları şiirler de kaleme almışlardır. Şairlerin divanlarına almadıkları bu şiirler; tezkire, cönk ve özellikle şiir mecmuaları gibi çeşitli kaynaklar sayesinde günümüze ulaşmaktadır. Özellikle şiir mecmuaları, bilinmeyen şairlerin şiirlerini ve bilinen şairlerin bilinmeyen şiirlerini ihtiva etmeleri bakımından oldukça önemlidir. Türk edebiyatının önemli şairlerinden olan Fuzûlî, divan sahibi şairlerden biridir. Arapça, Farsça ve Türkçe dillerinde divan sahibi olan Fuzûlî’nin bu divanlara almadığı pek çok şiiri çeşitli kaynaklar sayesinde günümüze ulaşmış ve araştırmacılar tarafından tespit edilmiştir. Yapılan araştırmalar neticesinde Milli Kütüphane 8121 Numarada kayıtlı Mecmû’a-i Gazeliyyât’ta Fuzûlî mahlasıyla yazılmış bir gazel tespit edilmiştir. Fuzûlî ile ilgili yapılan çalışmalar taranmış olup söz konusu gazele bu çalışmalarda rastlanılamamıştır. Çalışma kapsamında söz konusu gazelin Fuzûlî’ye ait olup olmadığı tartışıldı, ayrıca gazel şekil ve muhteva yönünden incelemeye tabi tutuldu.



Keywords

Fuzûlî, divan, gazel, mecmua.



Özet

In Classical Turkish literature, poets generally compiled the poems they composed into works known as divans. However, for various reasons, they also wrote poems that they did not include in these divans. These excluded poems have survived to the present day through various sources such as tezkires, cönks, and especially poetry miscellanies. Especially poetry magazines are very important as they contain poems of unknown poets and unknown poems of known poets. Fuzûlî, one of the most significant poets in Turkish literature, is among these divan poets. He produced divans in Arabic, Persian, and Turkish, and many of his poems that were not included in these divans have come down to us through different sources and have been identified by researchers. As a result of recent investigations, a ghazal bearing Fuzûlî’s pen name was found in a ghazal miscellany registered under number 8121 at the National Library. Upon reviewing the existing scholarship on Fuzûlî, this particular ghazal was not encountered in any of the studies. Within the scope of the study, it was discussed whether the ghazal in question belongs to Fuzûlî, and the ghazal was also examined in terms of form and content.



Anahtar Kelimeler

Fuzûlî, divan, ghazal, miscellany.