HATIRALAR IŞIĞINDA CENGİZ AYTMATOV VE ESERLERİ
(CENGİZ AYTMATOV AND HIS WORKS IN THE LIGHT OF MEMORIES
)
|
Author
|
:
Mayramgül DIYKANBAYEVA
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2015
|
|
Number |
:
4/1
|
|
Page |
:
169-188
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.362
|
Özet
Kırgız Edebiyatı denince akla ilk gelen isim şüphesiz Cengiz Aytmatov’dur. Aytmatov, dünyada en çok okunan yazarlar arasında yer alır. Yazarın eserleri dünya okuyucularının ilgisini hem edebî hem felsefi derinliğiyle çekmiştir. Eserleri 170’ten fazla dile çevrilmiş, toplam baskı sayısı 60 milyonu geçmiştir.
Cengiz Aytmatov, Tanrı Dağlarının eteklerini yurt edinen Kırgız adlı köklü bir Türk boyunun varlığını dünyaya duyurmuş bir isimdir. Babası Törökul Aytmatov, Cengiz Aytmatov henüz dokuz yaşındayken 1937 yılında “Pantürkist” suçlaması ile tutuklanmış, 1938 yılında da gizlice öldürülmüştür. Annesi Nagima Aytmatova ise hayatının sonuna kadar eşi Törökul’u beklemiş, uzun süre çektiği bir hastalıktan dolayı 1972’de vefat etmiştir.
Bu çalışmada yazarın hayatı ve eserleri kendi hatıraları ışığında değerlendirilmeye çalışılmıştır. Ayrıca 1937 - 1938 yıllarında Stalin’in zulmüne uğrayan Kırgız aydınlarının gizlice gömüldüğü toplu mezarla ilgili bilgiler de resimleriyle beraber dikkatlere sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Kırgız edebiyatı, Cengiz Aytmatov, Törökul Aytmatov, pantürkist, toplu mezar.
Abstract
When talking about Kırgız literature, the first name that comes to mind is of course Cengiz Aytmatov. Aytmatov is located amoung the most read authors in the world. The author’s works has attracted attentions of the world readers with both its literary and philosophical depth. His works have been translated more than 170 languages, the total number of prints has exceeded 60 million.
Cengiz Aytmatov is name who was announced to the world presence of rooted a Turkic tribe called Kyrgyz which obtained homeland the foothills of Tanrı Dağları. His father Törökul Aytmatov, when Cengiz Aytmatov was just nine years old, in 1937, was arrested due to regarding as “Pantürkist” and in 1938 was killed secretly. As to his mother Nagime Aytmatova, she waited her husband Törökul until the end of her life, in 1968 passed away due to an illness suffered from the long time.
In this study, the author's life and works were tried to evaluate in the light of his own memories. As well as, in 1937- 1938, informations related to mass grave that were secretly buried Kyrgyz intellectuals who persecuted by Stalin have been presented to the attentions with its images.
Keywords
Kyrgyz literature, Cengiz Aytmatov, Törökul Aytmatov, pantürkist, mass grave.