Özet
“BABAM ŞİMDİ ÇOK UZAKLARDA” ÇOCUK EDEBİYATINDA ÖLÜM VE YAS SÜRECİNE ANLATIBİLİMSEL BİR BAKIŞ
Ölüm ve yas hayatın doğal bir parçasıdır ve bu sebeple edebiyatta önemli temalardan biridir. Çocuk kitapları söz konusu olduğunda ölüm teması yetişkinleri çoğu zaman kaygılandırır. Fakat çocukları bu konudan uzak tutmak doğru olmadığı gibi mümkün de değildir. Bu sebeple çocuk edebiyatı eserlerinde ölümün izlerini sürmek önemlidir. Çünkü ölüm temalı eserler çocuklara ölümü ve yası anlatmak için önemli fırsatlar sunabilir. Fakat hangi eserlerin bu konuda nitelikli olduğunu belirlemek için derinlemesine incelemeler yapmak gerekir. Anlatıbilimde edebî eserleri çeşitli açılardan tahlil etmeye imkân tanıyan pek çok kavram geliştirilmiştir.
Bu çalışmada Necati Tosuner’in çocuklar için yazmış olduğu “Babam Şimdi Çok Uzaklarda” adlı öykü, anlatıbilim kavramlarıyla incelenmiştir ve çocuk psikolojisi alanındaki araştırmalardan hareketle tartışılmıştır. Sonuçlar şöyle sıralanabilir: Anlatıcı aynı zamanda ana karakterdir, bir başka deyişle bu, otodiegetik bir anlatıdır. Ana karakter, babasını kaybetmiştir. Bu, ölümün okur üzerindeki olası etkilerini artırmaktadır. Anakronik bir anlatım vardır. Okur ölümü karakter ile eş zamanlı yaşamamış, ölümü öğrendiğinde olay çoktan geride kalmıştır. Bu durum, olayın okur üzerindeki olası etkisini azaltmaktadır. Yazar böylece bir denge kurmuştur. Eserde anlatılan yas süreci, travmatik yas özellikleri göstermektedir. Bu da eserin sonunda sağlıklı bir şekilde çözümlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Ölüm, yas, çocuk, edebiyat, anlatıbilim.