Özet
OKUL ÖNCESİ ÇOCUK KİTAPLARINDAKİ HAYVAN KARAKTERLERİN GELİŞTİRİLME YOLLARI AÇISINDAN İNCELENMESİ
Bu araştırmada okul öncesi dönem çocukları için hazırlanmış kitaplardaki kişileştirilmiş hayvan karakterlerin hangi yollarla geliştirildiğini ve bu karakterlerin karakter özelliklerini tespit etmek amaçlanmıştır.
Nitel araştırma desenlerinden durum çalışması ile yürütülen araştırma, iç içe geçmiş tek durum deseni ile yapılandırılmıştır. Araştırmada inceleme nesnesi olarak ölçüt örnekleme yoluyla seçilmiş, okul öncesi döneme hitap eden, Tamamı kişileştirilmiş hayvan karakterli, yerli yazarlarca kaleme alınmış 33 adet çocuk kitabı kullanılmıştır.
Araştırmadaki çocuk kitapları doküman olarak kabul edilmiş ve analiz süreci doküman incelemesi ile yürütülmüştür. Lukens’in (2007) ve Sever’in (2010) belirlediği ölçütler dikkate alınarak alan uzmanlarının görüşleri doğrultusunda bir form geliştirilmiş ve 33 kitapta yer alan tüm kişileştirilmiş hayvan karakterler, özellikleri ve geliştirilme yolları doğrultusunda içerik analizine tabi tutulmuştur. İçerik analizi ile kategorilendirilen veriler betimsel analiz ile yorumlanmıştır.
Araştırmanın sonucunda kişileştirilmiş hayvan karakterlerin geliştirilmesinde en çok konuşmalar yoluyla geliştirmeye başvurulduğu, kitaplardaki baş kişilerin daha çok açık ve devingen, yan kişilerinse kapalı ve durağan özellik gösterdikleri tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Okul öncesi çocuk edebiyatı, hayvan karakterler, karakter özellikleri, karakter geliştirme yolları.