Özet
TÜRKİYE TÜRKÇESİNDE DERECELENDİRME KODLAYICISI OLARAK KULLANILAN ARDIL DİL BİRİMLERİ ÜZERİNE
Zaman, durum, tarz, nitelik vb. anlamsal özelliklerde derecelendirme yapmak, dil birimlerinin birbirlerine göre üstünlük, denklik gibi ayrımlarını gösterebilmek için Türkçede ardıl dil birimlerinden de yararlanılabilir. Dizgenin işletilmesinde neredeyse sınırsız denebilecek yetkilerle donatılan ardıl dil birimleri, kimi yeni kavramlara karşılık yaparak kimi dil birimlerini birbirine bağlayarak dilin amacına uygun kullanılması için çabalar. Bu çalışmaya konu olan ardıllar, sistemin kendilerine sunduğu görevleri yerine getirirken anlamsal işlevlerini karşılaştırarak derecelendirme yoluyla ortaya koyabilirler. Karşılaştırma sonucunda, geldikleri tabana, kimi azalan kimi artan, çoğalan türde bir yakınlık, üstünlük, denklik, eşitlik anlamı yükleyebilirler. Bugün Türkiye Türkçesinde {-AgAn}, {-CA}, {-CIl}, {-DAn}, {-mAn}, {-msI}, {-sI}, {-ş} vb. pek çok ardıl, “derecelendirme kodlayıcısı” olarak kullanılır.
Anahtar Kelimeler
Ardıl, kodlayıcı, karşılaştırma, derecelendirme, üstünlük, denklik, eşitlik.