Özet
YAZMA ÖZERKLİĞİ ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
Alanyazın taraması sonucunda, Türkiye’de ortaokul öğrencilerinin yazma özerkliği düzeylerini belirlemek için geçerliği ve güvenirliği kanıtlanmış herhangi bir ölçme aracına rastlanmamıştır. Araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin yazma özerkliği düzeylerini belirlemek için geçerli ve güvenilir bir Yazma Özerkliği Ölçeği geliştirmektir.
Araştırmanın çalışma grubunu, ortaokulda öğrenim gören 319 öğrenci oluşturmuştur. Çalışma grubundan elde edilen veriler üzerinde istatistiksel işlemler gerçekleştirilerek ölçek geliştirilmiştir. Yazma özerkliği ölçeği için öncelikle açımlayıcı faktör analizi ile üç faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi ile elde edilen yapının, doğrulayıcı faktör analizi ile model uyumu test edilmiştir. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi sonucunda, 22 madde ve üç faktörden oluşan modelin kuramsal ve istatistiksel olarak uygun olduğu bulunmuştur. Ayrıca bu sonuçlar, ölçeğin yapı geçerliğinin olduğuna ilişkin bir kanıttır. Ölçekte yer alacak maddelerin analizinde, madde toplam korelasyonuna dayalı ve alt-üst grup ortalamaları farkına (t testi) dayalı madde analizi teknikleri kullanılmıştır. Ölçeğin güvenirliğini kestirmek için, iç tutarlılık ve testi yarılama yöntemlerinden yararlanılmıştır. İç tutarlılık yöntemiyle güvenirliği kestirmede Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır. Ölçeğin Cronbach α güvenirlik katsayısı .82 bulunmuştur. Bu değer, ölçeğin yüksek derecede güvenilir olduğunu göstermektedir. Güvenirlik çalışmaları kapsamında yapılan iç tutarlık kat sayıları, ölçeğin güvenilir olarak kullanılabileceğini göstermiştir.
Yapılan analizler sonucunda Yazma Özerkliği Ölçeği; 3 alt boyut (motivasyon ve tutum, planlama ve süreç, paylaşım ve değerlendirme) olarak düzenlenmiştir. Ölçekte toplam 22 madde yer almakta ve ölçekten alınabilecek en yüksek puan 66, en düşük puan ise 22’dir.
Anahtar Kelimeler
Yazma Becerisi, öğrenci özerkliği, motivasyon, yazma özerkliği ölçeği.