Özet
FETHALİ KAÇAR'IN ÇAĞATAY TÜRKÇESİ SÖZLÜĞÜNÜN SÖZLÜK BİLİMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Çağatay Türkçesi, Doğu Türklerinin 15. yüzyılın başlarından 20. yüzyılın başlarına kadar kullanılmaya devam eden yazı dilidir. Nevāyí'nin ölümünden sonra, onun eserlerinin kolayca okunması için, İslam dünyasının her bir köşesinde çeşitli sözlükler yazılmaya başlandı. Genellikle Osmanlı İmparatorluğu, İran, Azerbaycan, Hindistan ve Türkistan'da yazılan ve Türk dilinin gelişme tarihi için çok büyük bir değere sahip olan bu sözlükler bir sözlükçülük ekolü oluşturmuştur. İran sahasında da ‘Alí Şír Nevāyí'nin eserlerini anlamak üzere birçok Çağatay Türkçesi sözlüğü düzenlenmiştir. Bunlardan bir tanesi Fetģ-‘Alí Bin Kelb-‘Alí Bin Mürşid Ķulı Bin Fetģ-‘Alí Ķacar-ı Ķazvíní tarafından 1861'de İran'da yazılmış ve Çağatay Türkçesi-Farsça bir sözlük olan Luġat-ı Etrākiyye'dir. Bu çalışmada adı geçen eser, sözlük bilimi açısından değerlendirilmiş ve leksikografik özellikleri tespit edilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Çağatay Türkçesi, Çağatay Türkçesi Sözlükleri, Nevāyí, Sözlük Bilimi, Fethali Kaçar, Luġat-ı Etrākiyye, İran, 19. yüzyıl.