Özet
AŞKIN ON DOKUZ HÂLİ: ANADOLU MASALLARINDA “ÂŞIK OLMA” MOTİFİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Masal, toplumun sözlü kültürü, inanç yapısı ve gelenekleri gibi farklı konularda bilgi içeren bir türdür. Bu yönüyle masallar üzerinde hem metin hem de bağlam merkezli kuramlara bağlı olarak çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalarda masallardaki âşık olma motifinin birkaç başlıkta ele alındığı görülmektedir. Yapılan okumalar neticesinde bu motifin daha farklı şekillerde Anadolu masallarında yer aldığı tespit edilmiş ve bu konu üzerinde metin tahlili yöntemiyle çalışma yapılma gereği duyulmuştur. Bu çalışmada, Anadolu’dan derlenmiş masallardaki âşık olma motifinin kaç farklı şekilde ele alındığı tespit edilerek bunların örnekleriyle birlikte ortaya konulması amaçlanmıştır. Onun için Anadolu’nun 21 farklı yöresinden derlenen 1234 masal taranmıştır. Tarama sonucunda bu masallardaki âşık olma motifinin on dokuz şekli tespit edilmiştir. Makalede ilk önce masallardaki aşk ve âşık olma motifi hakkında genel bilgi verilmiş, sonra tespit edilen âşık olma motifleri örnekleriyle birlikte açıklanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Masal, tarihî-coğrafi Fin metodu, motif, âşık olma motifi, Anadolu.