Özet
TÜRK DİLİNE İLİŞKİN SORUNLAR, ÇÖZÜM ÖNERİLERİ VE TÜRKÇE BİLİNCİ: KUŞAKLARARASI KARŞILAŞTIRMA
Araştırma, farklı kuşaklardaki katılımcıların Türk dilinin sorunlarına, bu sorunlara ilişkin çözüm önerilerine yönelik görüşlerinin ve Türkçe bilinçlerinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı araştırma yöntemine göre gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini, İstanbul ilinde yaşayan 15 yaş üstü tüm bireyler (11.502.393 kişi), örneklemini ise, İstanbul ilinde yaşayan, 15 yaşını doldurmuş tesadüfî örnekleme yöntemi ile seçilen ve araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 799 kişi oluşturmuştur. Veri toplama araçları olarak; Bilgi Formu ve Türkçe Bilinci Ölçeği kullanılmıştır. Katılımcıların büyük çoğunluğu X, Y ve Z kuşağındadır. Tüm kuşaklardaki katılımcıların büyük çoğunluğu günümüzde Türk diline ilişkin sorunlar yaşandığını, yaşanan sorunların ağırlıklı olarak yabancı kelime tutkusu ve özensiz kullanım olduğunu ifade etti. Katılımcıların büyük çoğunluğu Türk diline ilişkin yaşanan sorunların çözümüne ilişkin yapılan çalışmaları bilmediklerini, Türk dilinde yaşanan sorunları ortadan kaldırmaya yönelik çözüm önerilerini; Eğitim ve Bilinçlendirme olarak ifade etti. Araştırmada tüm kuşaklardaki katılımcıların büyük çoğunluğunun en yüksek puan ortalamasına sahip maddeleri “Türk milletinin dili, Türkçedir.”, “Türkçe, toplumsal kimliğimizin en önemli belirleyicilerindendir.” olarak, en düşük puan ortalamasına sahip maddeyi “Kitle iletişim araçlarındaki yabancı kelime kullanımı ile ilgili rahatsızlığımı ilgili kurumlara iletirim.” olarak belirttiği saptandı. Tüm kuşaklardaki katılımcıların Türkçe bilinçlerinin bireysel kullanım ve ülke bütünlüğündeki önem alt boyutlarında yüksek, kitle iletişim araçlarında doğru kullanım alt boyutunda orta, ölçeğin tamamından alınan toplam puan doğrultusunda Türkçe bilincinin yüksek olduğu söylenebilir. Bu sonuçlar, hangi kuşakta olursa olsun katılımcıların Türk dilinin sorunlarının farkında oldukları ancak büyük çoğunluğunun Türk diline ilişkin yaşanan sorunların çözümüne ilişkin yapılan çalışmaları bilmedikleri, Türkçe bilinçlerinin ise yüksek olduğu şeklinde yorumlanabilir.
Anahtar Kelimeler
Kuşaklar, Türk dili, Türkçe bilinci, kuşaklararası farklılıklar.