Özet
KAZAKİSTAN’DA BULUNAN GÖKTÜRK YAZITLARI HAKKINDA
Kazakistan Cumhuriyeti 1991 yılı Aralık ayında bağımsız oldu. Bağımsız olduktan sonra kendisiyle ilgili bazı kültürel konuları devlet politikası haline dönüştürdü. Bunların başında dil, tarih ve coğrafya sahalarındaki girişimler yer almaktadır. Kazakistan coğrafyası Orta Asya’daki en geniş coğrafyalardan birisidir. Kazakların bu geniş coğrafyaya yerleşmiş olması, tarih boyunca bu toprakların korunmasını daha da zorlaştırmıştır. Bu sebepten Kazakların özellikle 17. ve 18. yüzyıllardaki hayatları bu geniş coğrafyayı koruma mücadeleleriyle geçmiştir. Avrasya bozkırında geniş bir alanı kaplayan Kazak coğrafyası, tarihî olarak da birçok devletin kurulma ve yıkılma sürecine şahit olmuştur.
Dil çalışmaları açısından Türk dilinin en eski dönemini temsil eden Eski Türkçe dönemi yazılı eserleri bu coğrafya da sıkça görülmektedir. Daha çok Göktürkler döneminde yazıldığı tahmin edilen bu yazılar genellikle kayalar üzerine damga harfler şeklinde görülmektedir. Özellikle son yıllarda bu kapsamda yapılan inceleme gezilerinde 9 adet yeni yazılı metin bulunmuştur. Bunlar Tañbalı, Koytubek, Akterek, Kuljabası I, Kuljabası II, Kemer ve Kotır II, Bayanjürek ve Karatöbe yazılı metinleridir. Çalışmamaızda Kazakistan’da yeni bulunan Göktürk yazılı metinleri tanıtılırken bir yandan da daha önceki okumalardan farklı yeni okuma teklifleri üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelimeler
Göktürkler, Göktürk Alfabesi, Kazakistan, Eski Türkçe.