ÇAĞDAŞ KARAPAPAK ŞAİRİ RAFİG HÜMMET’İN YAŞADIĞI DÖNEMDEKİ MEVCUT YÖNETİMİ VE DÜZENİ ELEŞTİRDİĞİ ŞİİRLERİ
(KARAPAPAK TURKS’ CONTEMPORARY POET RAFIG HUMMET’S POEMS CRITICIZING THE ADMINISTRATION AND THE ORDER OF HIS ERA )

Yazar : Seda SELİM    
Türü :
Baskı Yılı : 2019
Sayı : 8/4
Sayfa : 2109-2124
220    1027


Abstract
Bugün çoğunluğu Gürcistan’da yaşayan Karapapak Türklerinin tarihi çok eskilere dayanmaktadır. Yaşadıkları topraklarda hiçbir zaman dil ve edebiyatlarından kopmayan Karapapak Türkleri, geçmişten günümüze kendi edebî şahsiyetlerini yetiştirmeye devam etmektedirler. Rafig Hümmet, Karapapak edebiyatının en önemli şairlerinden biridir. Bu çalışmada, Rafig Hümmet’in yaşadığı dönemdeki mevcut yönetimi ve düzeni eleştirdiği şiirleri ele alınmaktadır. Hümmet’in şiirlerini yazmaya başladığı ilk yıllar, Sovyet yönetiminin hüküm sürdüğü döneme denk gelmektedir. Şair bu dönemde, Sovyet baskısından dolayı mevcut yönetim hakkındaki fikirlerini açıkça dile getiremez; bu nedenle duruma sessiz kalmak yerine düşüncelerini dolaylı yollardan veya semboller kullanarak ifade etme yolunu seçer. Rafig Hümmet’in Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra yazdığı şiirlerinde ise önceki devre göre daha açık bir anlatım ifadesi görülür. Şair, bu dönemde de haksızlıklar karşısında susmayarak mevcut yönetimin aksaklıklarını kaleme alır. Bu çalışmanın konusunu, Rafig Hümmet’in bu iki farklı dönemde yazdığı, yönetimi ve düzeni eleştirdiği şiirleri oluşturmaktadır.

Keywords
Rafig Hümmet, Karapapak Türkleri, Karapapak edebiyatı.

Özet
History of Karapapak Turks dates back to oldest times. Most of their population live in Georgia today. Karapapak Turks have never given up their language and literature and raised their own poets and authors. Rafig Hümmet, is one of the most important poets of Karapapak Literature. In this study, the poems of Rafig Hümmet, about which criticized the administration and order of his time, are discussed. First poems of Rafig Hümmet were written in the Soviet Russia period. The poet didn’t express his feeling explicitly on his poems because of Soviet pressure in this period. Instead, he chose to convey his feelings by using symbolism and indirect speech. It can be clearly seen in his poems written after the disintegration of the Soviet Union that he could express his feelings more freely than before. In this period, the poet did not remain silent in the face of injustices and discussed the disruptions of the existing administration and order in his poems. In this essay, Rafig Hümmet’s poems criticizing the administration and the order of his era will be examined.

Anahtar Kelimeler
Rafig Hummet, Karapapak Turks, Karapapak literature.