MORFOLOJİK FARKINDALIK VE MORFOLOJİK FARKINDALIK EĞİTİMİ
(MORPHOLOGICAL AWARENESS AND MORPHOLOGICAL AWARENESS TRAINING )

Yazar : Muhammet Raşit MEMİŞ    
Türü :
Baskı Yılı : 2019
Sayı : 8/3
Sayfa : 1355-1368
222    1690


Abstract
Morfolojik farkındalık, dilin temelini oluşturan kelimelerin yapı taşı niteliğindeki parçalarını bilmeyi, bu parçaların farkında olmayı ve gerektiğinde bu bilgi ve farkındalıktan yararlanmayı kapsamaktadır. Bir dilin morfolojik bilgisi o dilin işleyiş sisteminin bilgisidir. Türü ve içeriği ne olursa olsun bir sistem olarak işleyen şeylerin nasıl çalıştığını anlamak, bu sistemi oluşturan parçaların görevlerini ve işlevlerini bilmek hedefteki sistemin mutlak olarak daha iyi anlaşılmasına ve daha iyi kullanılmasına yardımcı olmaktadır. Bu yönüyle bir sistem olarak işleyen dilin de işleyiş özelliklerini bilmek onun hem ana dili hem yabancı dil olarak daha etkili kullanılmasına yardım etmektedir. Bu araştırmanın amacı, Türk alan yazınında daha önce tanımlanmamış olan morfolojik farkındalık kavramını tanımlayarak dil eğitimi sahasına kazandırmak, morfolojik farkındalığın türü ve boyutları hakkında bilgi vermek ve dil eğitimi ve öğretimi sürecinde verilecek morfolojik farkındalık eğitiminin öğrencilere katkıları konusunda görüş sunmaktadır. Bu çalışmanın morfolojik farkındalıkla ilgili yapılacak araştırmalara zemin hazırlayacağı düşünülmektedir.

Keywords
Morfolojik farkındalık, çekimsel morfoloji, türetimsel morfoloji, birleşik morfoloji, morfolojik farkındalık eğitimi.

Özet
Morphological awareness includes knowing the parts of the words that are building block of the language, being aware of these parts and benefiting from this knowledge and awareness when it is necessary. The morphological knowledge of a language is the knowledge of the language’s functioning system. Regardless of type and content, understanding of how things work as a system and knowing the functions and assignments of the parts which constitute this system, absolutely help to understand the targeted system and assist to use it better. In this respect, knowing the functioning properties of the language working as a system helps to use it more effectively both as native and foreign language. The aim of this study is to introduce morphological awareness which has not been defined previously in Turkish literature, to the field of language education, to provide knowledge about the type and dimensions of morphological awareness, and to present opinion about the contribution of morphological awareness training in the process of language education and teaching. It is believed that this study will provide a basis for future researches on morphological awareness in Turkish literature.

Anahtar Kelimeler
Morphological awareness, inflectional morphology, derivational morphology, compound morphology, morp