YENİSEY YAZITLARINDAKİ ERKEK KİŞİ ADLARINDA GEÇEN KELİMELERE GÖRE ESKİ TÜRK ERKEĞİ
(THE OLD TURKISH MEN ACCORDING TO THE WORDS WHICH PASTS ON THE PERSONAL NAMES IN YENISEY INSCRIPTIONS )

Yazar : Nurdin USEEV    
Türü :
Baskı Yılı : 2015
Sayı : 4/1
Sayfa : 25-38
224    3055


Abstract
Makalede Köktürk harfli Yenisey yazıtlarında geçen kişi adlarının yapısındaki kelimeler ele alınarak kültürel dil bilim açısından incelenmiştir. Çünkü Köktürk harfli Yenisey yazıtları Türkçenin en eski yazılı metinleri olarak Eski Türk halklarının kültürünü, felsefesini ve toplum hayatını araştırmamız ve anlamamız açısından çok büyük önem arz etmektedir. Kişi adları kültürel değerleri, felsefi bilgileri içermesi bakımından dilin en önemli birimidir. Dolayısıyla eski metinler kültürel dilbilim açısından incelenirken ele alınacak ilk veri kişi adları ve onları oluşturan kelimelerdir. Makalemizde otuza yakın kelime üzerinde araştırma yapılmış, bunların derin kültürel bilgiler yansıttığı tespit edilmiştir. Örneğin, köni ve tüz kelimelerinin dürüst, sadık, doğru anlamlarına gelerek bu kelimelerle anılan kişilerin doğru, dürust olduklarını yansıttığı, enlig kelimesi ile Eski Türklerde cesur erkeklerin ellerine iğne ile damga çekme geleneğinin verildiği tespit edilmiştir.

Keywords
Yenisey yazıtları, kişi adları, kültürel dilbilim, unvan, enlig, alp

Özet
In the article were examined words in the structure of the person’s name of Yenisei inscriptions in terms of cultural linguistics. Because Yenisei Turkish inscriptions as the oldest written texts of the Turkish are very important in terms of our research and understanding old folk culture, philosophy and life of Ancient Turkic tribes. People names are the most important unit of language in terms of contain cultural values and philosophical information. Therefore the first data will be discussed studying ancient texts in terms of cultural linguistics are names of people and the words that compose them. In this article has been investigated for nearly thirty words, which has been found to reflect deep cultural information. For example, the words köni and tüz means honestly, loyal and true. And has been found that these words reflect that the persons are honest, right, referring with these words. It has been found that with the word enlig given a tradition of old Turkics. Brave men drew stamps into their hands with needle.

Anahtar Kelimeler
Yenisey inscriptions, persons name, cultural linguistics, title, enlig, alp