TÖLÖGÖN KASIMBEKOV THE CETİLGEN KURAK (MATURE GENERATION) NOVEL STRUCTURE AND SUBJECT: SOVIET TYPE OF HUMAN CREATION PROCESS

Abstract

Toplumsal hayatın tezahürü olan edebiyat eserleri, deneyimsel tecrübenin yazarların muhayyelesinde şekillenmesiyle ortaya çıkar. Yazarlar içinde bulunduğu toplumun sesi olarak, ideolojinin ve toplumsal yaşantının izlerini eserleri vasıtasıyla anlatırlar. Türk dünyasında yazılan eserler de bu anlamda dönemin üstü kapatılmak istenen tarihsel gerçekliğin yansımalarına ulaşma yolunda önemlidir. Daha çok tarihsel romancı yönüyle tanınan Kırgız yazar Tölögön Kasımbekov, ideolojinin/rejimin toplumsal hayata etkilerini Cetilgen Kurak (Olgun Nesil) adlı eserinde tüm açıklığıyla anlatır. Romanın başkişisi Esen, Sovyetlerin yaratmak istediği “Sovyet tipi insan”ın temsilidir. Kurgunun merkezinde yer alan Esen, Kırgız gençlerinin gelecek idealinin yansıması olarak verilir. Sovyetlerin yaratmak istediği yeni insan tipinin dili Rusça, dini Hristiyanlık ya da ateizm, kültürü ise Rus kültürü olacaktır. Küçük yaşta yetim evinde Rus kültürü etkisinde büyütülen, Rus dili ve edebiyatı öğretmeni olan Esen bu misyonun taşıyıcısı olarak romanda dramatik aksiyonu yönlendirici işlevde yer alır. Roman yapısal ve izleksel olarak açımlanacaktır. Yapı kısmında zaman, mekân, olay örgüsü, bakış açısı ve şahıs kadrosu gibi unsurlar merkezli değerlendirilecektir. İzleksel olarak ise; “Komünizm ve Ruslaştırma”, “Öz-Gerçekleştirme Kavgası/Birey(sel)leşme”, “Kültürel Yabancılaş(tır)ma ve Yabancılaşma” ve “Aşk/Sevgi” başlıkları etrafında çözümlenecektir.

Keywords
Türk Dünyası, Sovyet tipi insan, Sovyetler Birliği, Yapı ve izlek, Esen, Rus Kültürü.
Kaynakça