A VIEW TO YENIŞEHIRLI AVNÎ’S GHAZAL OF “DUYMASIN” REPEATED VOICE IN THE FRAMEWORK OF PSYCHOANALYTIC LITERARY THEORY

Abstract

Bu çalışmada, Klasik Türk Edebiyatı’nda XIX. yüzyılın önemli şairlerinden biri olan Yenişehirli Avnî’nin divanında bulunan “duymasın” redifli gazelin psikanalitik edebiyat kuramı çerçevesinde tahlili konu edilmiştir. Geleneksel şerh yöntemlerinden bağımsız olarak yapılan çalışmada, mezkûr gazel “sanatçıdan hareketle esere psikanalitik edebiyat kuramı çerçevesinde bakış” ve “eserden hareketle sanatçıya psikanalitik edebiyat kuramı çerçevesinde bakış” çerçevesinde iki farklı bakış açısı göz önüne alınarak incelenmiştir. İnceleme sonucunda söz konusu gazelde şairin hayatına dair bilinen unsurların yansımaları ve gazelden hareketle şaire dair tespit edilen unsurlar ortaya konulmuştur. Bu bağlamda gazelde “şairin kekemeliğin gazeldeki yansımaları”, “şairin bedensel zayıflığının gazeldeki yansımaları”, “kendinden kaçış/hissizlik isteğinin gazeldeki yansımaları”, “zıtlıklar ve çelişkilerin gazeldeki yansımaları” ve “ölüm korkusunun gazeldeki yansımaları” tespit edilerek mezkûr başlıklar altında örneklendirilerek irdelenmiştir. Bu çalışmanın, divan edebiyatı şairlerinin hayatlarına dair unsurların şiirlerine yansımasını psikanalitik edebiyat kuramı çerçevesinde tespit edilip değerlendirilmesi ve çalışmada izlenen metot bakımından Klasik Türk Edebiyatı alanına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.



Keywords

Psikanalitik Edebiyat Kuramı, Klasik Türk Edebiyatı, Yenişehirli Avnî, “duymasın” redifli gazel


Kaynakça