Ruslar, Kafkasya ve Azerbaycan’ın işgalinden sonra takip ettikleri müstemlekecilik siyaseti gereği 1828’de Tifflisskiy Vedomosti (Tiflis Haberleri ) adıyla bir gazete çıkarırlar. Rusça çıkan bu gazetede Azerbaycan’la ilgili çeşitli yazılar da çıkmıştır. Azerbaycan’ın ilk milli gazetesi 22 Temmuz 1875’de Hasan Bey Zerdabi tarafından ayda iki defa çıkarılan Ekinci gazetesidir. Önceleri 4 sonraları da 8 sayfa olarak çıkan bu gazete Azerbaycan’da milli matbuat oluşması yolunda çığır açmıştır. Ekinci’den sonra Ziya ve Ziya-yı Kafkasiyye gazeteleri çıkar. Bu iki gazetenin ardından Keşkül adlı dergi çıkarılmıştır. Bu gazete ve dergiler Rus sansürü tarafından kapatıldıktan sonra uzun bir müddet Azeri Türkçesi’yle gazete veya dergi çıkarılmasına izin verilmemiştir. Nihayet 1903’de Şark-ı Rus gazetesi çıkarılmıştır. Azerbaycan’da Türk matbuatı asıl gelişmesini 1905 Rus ihtilalinden sonra gösterir. 1905 – 1920 yılları arasında Azerbaycan’da altmış kadar gazete ve dergi neşrolunmuştur. Bu gazete ve dergiler dönemin siyasi ve sosyal hayatında çok önemli rol oynamışlardır. Makalede bu dönemde çıkan belli başlı gazete ve dergiler, taşıdığı öneme göre kısaca incelenmiştir.

Keywords
Azerbaycan, Azerbaycan matbuatı, Ekinci Gazetesi.